İnanılmaz bir yıldız

[Timur Öner]

Öncelikle herkese selamlar,
Ben Stellarium programını kullanarak gözlemlerimi yapıyorum ve dün çok ilginç bir şey ile karşılaştım.Dün Y Cas yıldızının Batısını gözlemlemeye karar verdim. Önce Ruchbah'a indim ve M103'ün geçerek E Cas adında bir yıldıza ulaştım.Onun çevresini gözlemlemeye başladım ve dikkatimi büyüklüğü 6.50 kadir olan bir yıldız çekti.Hemen Stellarumda üzerine tıkladım ve olanlar oldu.Mutlak kadir değeri tam -11.99'du ve ben daha önce böyle bir şey görmedim.İçimden bir ses yıldızın bizden en az 50.000 ışık yılı uzakta olduğunu söyledi.Uzaklığa bakmaya cesaretim yetmiyordu sonunda baktım ve şöyle bir sayı ile karşılaştım:163.078 ışık yılı.Galaksimizin çapı zaten 100.000 ve biz içinde bulunduğumuz için 100.000 ışık yılı uzaktaki yıldız bile galaksinin dışında kalmış olmaz mı?Aklıma Macellan bulutsuları geldi ama onları Kuzey Yarımküreden görmek te imkansız.Arkadaşlar bu mümkün mü yoksa Stellarium bir yanlış mı yapmış?
Okuduğunuz için teşekkürler.

[Kadir Can Çelik]

Sanırım HIP8626'dan bahsediyorsun.
162888 ışık yılı uzaklık doğru görünüyor.
Mutlak kadir olarak -8.46, görünür kadir olarak +6.54 olarak yazıyor.
İyi günler.

[Metin Eser]

hip8626 bendeki stellariumda da -11 şeklinde... aynı yıldız celestia da ise 373.62 ışık yılı. 1.24 (6.54) abs (app) mag olarak verilmiş. Yani bilgilerde hata var.

[Timur Öner]

Cevaplar için teşekkürler.Bir hata yok:http://www.myresumestuff.com/hyperspace ... hp?ID=6013. İki kayak ta aynı hatayı yapmış olamaz.Görünüşe bakılırsa bu çok sıradışı bir yıldız.Ama yine de bu yıldızın nasıl olur da galaksimizden en az 60.000 ışık yılı uzakta olduğunu kavrayamadım.

[Kadir Can Çelik]

Hata yok derken sanırım uzaklığı kastediyorsun, çünkü parlaklık değerleri arasında fark var.
Sanırım çok tecrübem olmamasından dolayı anlayamadım, 60000 ışık yılı uzakta olmasının farklı noktası nedir?

[Ögetay Kayalı]

"Mutlak kadir, farazi olarak yıldızın yeryüzünden 32.6 ışık yılı uzaktaki bulunması halinde görüneceği parlaklıktır."

Misal Sirius'un görünen kadir değeri, -1.46 iken mutlak kadiri +1.4 imiş. Buradan bu yıldızın 32.6 ışık yılından daha yakın bir mesafede olduğu sonucuna varabiliriz ki öyledir de, 8.6 ışık yılı uzaklıktadır.

Bahsettiğiniz yıldız çok uzakta, eğer 32.6 ışık yılı uzakta olsaydı görünür kadir değeri neredeyse bir yarım ayınki kadar olacakmış.

Burada mutlak kadiri çok yüksek olan yıldızların bir listesi var. Uzaklıklarını ve görünür kadir değerlerini(visible magnitude) yazmışlar.


http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_mo ... nous_stars

[Timur Öner]

Hata yok derken sanırım uzaklığı kastediyorsun, çünkü parlaklık değerleri arasında fark var.
Sanırım çok tecrübem olmamasından dolayı anlayamadım, 60000 ışık yılı uzakta olmasının farklı noktası nedir?

Bizden 160.000 ışık yılı uzakta olması galaksimizden en az 60.000 anlamına gelir çünkü galaksimizin çapı 100.000 ışık yılıdır.Bu durumda yıldız galaksinin dışında kalıyor hem de çok dışında.Bir yıldızın galaksiden bu denli uzak olması bana çok ama çok şaşırtıcı geliyor çünkü yıldızlar sadece galaksilerde oluşur.

[Ögetay Kayalı]

Yalnız dolaşan yıldız sayısı çoktur. Bir şekilde kütle çekimin etkisiyle(büyük kütleli cisimler tarafından) galaksinin dışına fırlatılırlar. Yani dışarıda olması için dışarıda oluşması gerekmiyor.

[Timur Öner]

"Mutlak kadir, farazi olarak yıldızın yeryüzünden 32.6 ışık yılı uzaktaki bulunması halinde görüneceği parlaklıktır."

Misal Sirius'un görünen kadir değeri, -1.46 iken mutlak kadiri +1.4 imiş. Buradan bu yıldızın 32.6 ışık yılından daha yakın bir mesafede olduğu sonucuna varabiliriz ki öyledir de, 8.6 ışık yılı uzaklıktadır.

Bahsettiğiniz yıldız çok uzakta, eğer 32.6 ışık yılı uzakta olsaydı görünür kadir değeri neredeyse bir yarım ayınki kadar olacakmış.

Burada mutlak kadiri çok yüksek olan yıldızların bir listesi var. Uzaklıklarını ve görünür kadir değerlerini(visible magnitude) yazmışlar.


http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_mo ... nous_stars

Bilgiler için teşekkürler.Düşünsenize bu yıldız bize Proxima Centauri uzaklığında(4.22 Işık Yılı) olsaydı parlaklığı yaklaşık -16 olacaktı.Bu ise aydan 10-15 kat daha parlak

[Timur Öner]

Yalnız dolaşan yıldız sayısı çoktur. Bir şekilde kütle çekimin etkisiyle(büyük kütleli cisimler tarafından) galaksinin dışına fırlatılırlar. Yani dışarıda olması için dışarıda oluşması gerekmiyor.

Yıldızdan daha büyük kütleli cisim var mıdır ki?

[Ögetay Kayalı]

Yıldızdan başka bir cisim olması gerekliliğini çağrıştırmasın bu. İki yıldız arasında çok büyük kütle farklılıkları olabilir. En basitinden nötron yıldızı tarafından fırlatılabilir. Benzer şekilde gezegenler de mevcut. Daha çok gezegenler için böyle bir tanımlama yapmak gerekir aslında. Yıldızlar bu olay pek sık oluyor mu, şimdi kafamı kurcaladı. Ama gezegenlerde böyle bir durum mevcut, hiçbir yıldıza bağlı olmadan dolaşan bir çok gezegen var. Hatta bunların özel bir adı da vardı şimdi tam olarak adını hatırlayamadım, hatırlarsam yazarım.

Diğer yandan da çift yıldız sistemleri var.

Öte yandan yıldız oluşumu galaksinin türüne de bağlı. Sarmal kollu galaksilerde özellikle sarmal kollarda gaz ve toz bulutları olur, buralarda yeni yıldız oluşumları sık sık gözlenir. Fakat eliptik galaksilerde bu durum yok.

Konuyla ilgili İngilizce şu başlığı buldum.

http://www.astronomy.com/en/News-Observ ... alaxy.aspx

[Emre Can Alagöz]

yetim veya göçmen gezegen deniliyordu yanlış hatırlamıyorsam Ögetay

[Ögetay Kayalı]

Evet Emre haklısın TAMSAT'ta makalesini de yayınlamıştı Ethem Hoca. Sen yazınca hatırlayıverdim. Aklıma gezgin, gezici geliyor da göçmen gelmiyor İngilizcesi de Nomad Planets.

http://www.tamsat.org.tr/bilim/2012/03/ ... ezegenler/

[Onur Atılgan]

Öncelikle, yıldız büyük ihtimalle veritabanlarına yanlış kaydedilmiş, Metin Bey'in söylediği gibi veri hatası olabilir. 2-3 farklı yerde aynı sayıların olması gerçek olduğunu göstermez, onbinlerce yıldızın bilgilerini taşıyan yerler zaten çok fazla değil ve stellarium tipi yazılımları yapanlar bu verileri hazır alıyorlar, yani aynı hatalı verileri farklı yerlerde bulabilirsiniz.

Gerçi bilginin doğru olma ihtimali de elbette var, yıldız gerçekten bu kadar uzakta olabilir, o da mümkün. Ögetay'ın dediği gibi çeşitli kütleçekim olayları sonucunda fırlatılmış olabilir, bunun için illa büyük bir yıldızla karşılaşmasına gerek yok. Galaksi birleşmeleri sonrasında onbinlerce yıldız galaksi dışına fırlatılır, bu da o onbinlerce yıldızdan biri olabilir, çok fazla parlak olduğu için o mesafeden bu kadar parlak görünüyordur, mümkün. Bizim galaksimiz de şu anki büyüklüğünü, daha önce yuttuğu 5-10 galaksiye borçlu olabilir, haliyle dışarıya saçılmakta olan çok sayıda yıldız olması mümkün. Galaksimizde gördüğünüz büyük küresel kümelerin birçoğu eski galaksi çekirdekleridir.

[İbrahim Erol]

Yukarıdaki wiki maddesine bakınca, en parlak yıldızların bu uzaklıklarda olabildiği gözükmekte. R136a1 bilinen en parlak yıldız ve 160.000 IY uzakta. -12.5 mutlak parlaklığı var, ayrıca en büyük kütleli yıldız listesinde de ilk sırada yer almakta.
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_most_massive_stars
http://en.wikipedia.org/wiki/R136a1
Güzel bir başlık oldu, birşeyler daha öğrendim, teşekkürler.